De Zweden zijn niet soft on drugs… Waarom ‘wij’ dan wel?

Nederlanders zien zichzelf graag als verlichte voorhoede – liberaal en tolerant als wij zijn… Laat het waar zijn, ik houd van dit kleine land vol gelijkhebberige mensen. Maar het zou wel opmerkelijk zijn als het écht waar was. Dat ‘wij’ het goed zien – terwijl ‘de rest van de wereld’ helaas nog niet zo ver is. Neem drugs. Nee, niet letterlijk – ik bedoel het als voorbeeld. 

Nederland en Zweden wedijveren om de positie van gidsland. De noorderlingen overtreffen ons op tal van terreinen (bijvoorbeeld als het gaat om de opvang van migranten en vluchtelingen), maar als we het over tolerantie hebben, dan zijn ‘wij’ natuurlijk nog net wat verdraagzamer dan Agnetha, Bjorn, Benny en Annifrid tezamen. Wij gedogen in de noordelijke lage landen alsof het een lieve lust en een doel op zich is. Maar doen we er ook verstandig aan?

Het Nederlandse softdrugs (misleidend woord als je het mij vraagt) -beleid staat weer op de politieke agenda. Vandaag kwam een voorstel van D66 over regulering van wietteelt ternauwernood door de Tweede Kamer. De partijen die instemden, hebben samen geen meerderheid in de Eerste Kamer, dus het valt nog te bezien of het voorstel ook wet wordt. 

Ik heb het ‘gedogen moet mogen’ in ons land altijd moeilijk gevonden. Vooral het ‘we moeten het uit de criminele sfeer halen’ klinkt in mijn oren als een drogredenering. 

Door iets niet langer onwettig te verklaren, of door gewoon in praktijk af te zien van handhaving en vervolging, maak je iets nog niet oké. Terecht – vind ik – stelde CDA politica Madeleine van Toorenburg onlangs op Radio 1 dat de overheid geen oké-stempeltje mag zetten op middelen die verslavend en destructief voor de gezondheid zijn. Van de CDA-website:

“Het CDA ziet niets in het voorstel van D66 om de wietteelt te laten reguleren door de staat. CDA Woordvoerder Madeleine van Toorenburg: “Naast de gezondheidsrisico’s zorgt drugs voor veel sociale overlast. We moeten daarom niet overgaan tot een beleid waar de overheid drugs normaliseert met een keurmerk.”

“De risico’s van drugsgebruik, ook softdrugs, zijn onverminderd hoog. Het is zelfs naïef om de samenleving voor te spiegelen dat er gezonde softdrugs bestaan. Ook wiet heeft veel negatieve effecten op lange en kortere termijn, vooral voor jongeren. We weten bijvoorbeeld dat de schoolprestaties van jongeren achteruitgaan bij drugsgebruik. Ook vertonen die jongeren vaker crimineel gedrag. Waarom zouden we dit willen accepteren?” Bron

Hé, misschien ben ik wat dit betreft ouderwets. Maar waarom zouden ‘wij’ het in Nederland goed zien terwijl de sociale Zweden er met hun strenge, restrictieve wetgeving en actieve vervolging volledig naast zitten? Ik ben geen expert, maar ik denk: hoe krijg je grip op de hele handelsketen? Wie moet de legale wiet gaan kweken en hoe kan dat veilig gebeuren? Zouden de mensen die nu veel geld in de illegaliteit verdienen plots overstappen op een nette baan of onschuldige hobby? 

In Zweden pakt men seksuele exploitatie (bij ons bekend als gelegaliseerde prostitutie) keihard aan. Niet de prostituees, maar de hoerenlopers zijn daar de klos. Betalen voor seks – men is in Zweden NIET tegen seks – is bij de Scandinaviers verboden. Ik herinner me de bijzondere EO-documentaire met Gert-Jan Segers (CU) en Myrthe Hilkens (destijds parlementslid PvdA) genaamd ‘Schone schijn’ (promo en artikel Trouw) waarin het prostitutiebeleid van ons land met dat van Zweden werd vergeleken. Een ware cultuurbotsing! 

Hoe zit dat op softdrugsgebied? Zijn wij nou zo dom of zijn die Zweden zo slim? Andersom? Zeg het maar. 

“Wat beide landen gemeen hebben is dat zij een vast geloof hebben in de juistheid van hun drugsbeleid (…) beide menen met hun beleid internationaal voorop te lopen. Hierbij is het interessant dat de uitgangspunten haast diametraal tegenover elkaar staan: drugsvrij versus normalisering. Ondanks de op het eerste gezicht interessante raakvlakken, bestaan er belangrijke verschillende tradities tussen de Nederlandse en Zweedse samenlevingen. Waar Nederland een sterke traditie heeft van liberalisme en individuele vrijheid, is dit in Zweden haast andersom. De traditie is de sociaal-democratie, en liberalisme heeft in Zweden een negatieve connotatie.”

Laatste aline is citaat uit een studie over drugsbeleid Zweden. Bron.